Suplementacja witaminy D latem
O tym, że witamina D jest niezbędna organizmowi do prawidłowego funkcjonowania wie niemal każdy z nas. Nie bez powodu nazywana jest witaminą życia. O tym, że większość z nas może mieć jej niedobór w organizmie wskazują liczne badania a środowiska naukowe przekonują, że suplementacja witaminy D jest po prostu konieczna, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Często pada pytanie, czy witaminę D należy suplementować latem? W tym przypadku nie ma jednoznacznej odpowiedzi “tak” lub “nie”. Wdrożenie czy kontynuacja suplementacji witaminy D latem jest kwestią indywidualną, na którą wpływ ma wiele czynników.
Skąd w organizmie bierze się witamina D?
Witamina D powstaje w skórze z pochodnej cholesterolu (7-dehydrocholesterol), który pod wpływem promieni słonecznych UVB jest przekształcany w 25-dehydrocholesterol - prekursor witaminy D - 25(OH)D3. Prowitamina D3 zostaje przekształcona do formy aktywnej (1,25(OH)2D3 w nerkach. Dopiero aktywna forma witaminy D wykazuje wielokierunkowe działanie fizjologiczne. Niewielka ilość witaminy D trafia do organizmu także wraz z pożywieniem. Jej źródłem są tłuste ryby morskie, wątróbka, żółtka jaj, drożdże i grzyby.
Nie jest zadaniem łatwym zapewnić organizmowi odpowiednią dawkę witaminy D. Do syntezy skórnej potrzebne jest słońce (stąd witamina D nazywana jest “witaminą słońca”), a w naszej strefie klimatycznej możemy głównie na nie liczyć w miesiącach od maja do września, z czego wiele dni bywa pochmurnych. Kolejnym warunkiem syntezy jest ekspozycja odsłoniętego ciała (co najmniej 20%) na słońce w godzinach od 10 do 15 przez 15-20 minut, co także nie jest proste do wykonania ze względu na codzienne obowiązki (nauka, praca, dom) odbywające się w pomieszczeniach. Powstawaniu witaminy D nie sprzyja również stosowanie na skórę kremów z filtrem UV, które odbijają i rozpraszają promienie słoneczne lub pochłaniają je. Witamina D pochodząca z żywności stanowi jedynie około 20% dziennego zapotrzebowania organizmu, o ile jeszcze zadbamy o podaż produktów bogatych w ten związek. Szacuje się, że niedobór witaminy D może dotyczyć 70% populacji w Europie Środkowej.
Dlaczego witamina D jest taka ważna?
Witamina D ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu z układu pokarmowego, stąd jej korzystne działanie dla rozwoju i zdrowia kości oraz zębów. Stymuluje układ immunologiczny do pracy i wykazuje działanie przeciwzapalne. Wspiera regenerację neuronów, co korzystnie wpływa na cały układ nerwowy. Poza tym może wspierać układ krążenia i zmniejszać ryzyko wystąpienia cukrzycy, może również być pomocna w hamowaniu namnażania się komórek nowotworowych. Odpowiedni poziom witaminy D w organizmie jest szczególnie ważny dla dzieci i młodzieży (niedobór przyczynia się do krzywicy kości), kobiet w ciąży (ma wpływ na rozwój płodu) i osób starszych (niedobór może być przyczyną osteomalacji).
Czy można brać witaminę D latem?
Suplementację witaminy D powinien zlecić lekarz w przypadku potwierdzenia jej niedoborów. Oznaczenie poziomu witaminy D wykonuje się z pobranej próbki krwi. Warto pamiętać o kontrolowaniu stężenia witaminy D, ponieważ organizm może ją magazynować w tkance tłuszczowej i korzystać z zapasów przez 2 miesiące. Zarówno niedobór jak i nadmiar witaminy D w organizmie mogą szkodzić zdrowiu.
W zasadzie nie jest to konieczne o ile jesteśmy w stanie zapewnić sobie odpowiednią ilość witaminy D na co dzień. Dodatkowa podaż witaminy D latem to kwestia indywidualna. Decyzję o suplementacji podejmuje lekarz po ocenie zdrowia pacjenta i wynikach badań stężenia 25(OH)D w surowicy krwi. Suplementowanie witaminy D w lecie może być konieczne u dzieci i młodzieży w okresie intensywnego wzrostu, kobiet w ciąży, osób z zaburzeniami wchłaniania witamin, u osób starszych, u których z wiekiem maleje zdolność do syntezy skórnej witaminy D, a także słabnie zdolność jej wchłaniania z przewodu pokarmowego, osób otyłych, które potrzebują większej dawki witaminy D w codziennej diecie.
Pamiętajmy! Suplementy diety nie są receptą na zdrowie. Mogą jedynie pomóc wrócić organizmowi do równowagi.